EISland

We beleven IJsland buiten het seizoen. Half mei gaan we naar het eiland met het ambitieuze doel om met een bont gezelschap de hoogste berg met de onuitspreekbare naam Hvannadalshnúkur te beklimmen.

Þetta reddast, een IJslands pleidooi voor sereniteit

IJslanders gaan ontspannen om met problemen, zowel grote als kleine. Creatieve oplossingen zijn welkom, net als geïmproviseerde oplossingen.

Dat we met een alpenhoorn naar het hoogste punt van IJsland willen klimmen, is voor niemand op dit eiland in de poolcirkel een verrassing. Mensen zijn gewend aan Björk en Sigur Ros met zijn fantasietaal of het openen van de deuren van een penismuseum - niets is hier onmogelijk. We worden op humoristische wijze gesteund in onze niet zo gemakkelijke onderneming. We hebben tenslotte 23 kilometer en ongeveer 2.000 hoogtemeters te overbruggen voordat we kunnen claimen dat we Hvannadalshnúkur, de hoogste ijspiek van IJsland, hebben bereikt.

Wat het weer betreft, hebben we nu alleen nog de welwillendheid van Thor, de god van de donder, nodig om toegang te krijgen. Helaas lijkt hij een beetje overijverig. Twee dagen voor ons vertrek is het duidelijk: "De dag na onze aankomst in de vroege avond staat het eiland al onder invloed van hoge druk, waardoor het ideaal is voor een Summit Bliss". Onze gidsen raden deze "haastklus" echter sterk af. De actie zou gedoemd zijn te mislukken. Zo'n prestatie eisen als je oververmoeid bent, werkt niet.

We hebben het in onze werkgroep weer al dagen over een mogelijke topdag. "Deze berg heeft zijn eigen microklimaat," zegt Elìn rustig. Als een van de oprichters van de IJslandse berggidsen kent ze dit soort discussies maar al te goed. "Je hoort nog van ons," schrijft ze voordat we op het vliegtuig naar Keflavik stappen.

Hmm, dus we laten het los en richten ons eerst op de mooie plekken die we door intensief onderzoek in de aanloop naar onze reis hebben gevonden. Natuurlijk steken we hier en daar de koppen bij elkaar in onze verschillende weer-apps. We hebben de IJslandse sereniteit nog niet helemaal ingeademd.

Gletsjer Panorama Pad

10 van de 10 punten voor een fantastische wandeling langs de vulkaan Katla, met prachtig uitzicht op de gletsjer Mýrdalsjökull.

Na een autorit van 2,5 uur net buiten Vik trekken we onze wandelschoenen aan om de hoogste berg van IJsland te beklimmen. We worden met onze gids in een 4x4-voertuig dat geschikt is voor het hooggebergte, de bergen in gereden, of beter gezegd door elkaar geschud. De winter was lang en besneeuwd, dus we vertrekken in de sneeuw.

Wij zijn een groep vrienden die van het buitenleven houden en uit verschillende landen komen. Sommigen van ons hebben volwassen kinderen en reizen om de vijf hoogste bergen in de Scandinavische landen te beklimmen. We zijn samen op Halti in Finland, Galdhøppigen in Noorwegen, Kebnekaise in Zweden en Møllehøj in Denemarken geweest. Deze keer is IJsland aan de beurt, dan hebben we de "Nordic high five" van de Scandinavische toppen in onze topdagboeken.

De Glacier Panorama Trail volgt een oude route waarlangs schapen in de herfst uit de bergen worden gedreven. Réttir is de naam van de landelijke ronde waarbij IJslanders hun kuddes te voet, op een quad of op IJslandse paarden uit de bergen en valleien drijven. Hele dorpen en de inwoners van de stad verlenen hun steun.

De route gaat zachtjes bergop en bergafwaarts tot we aan de laatste rand van de berg de gletsjer Mýrdalsjökull zien. Opgestapelde ijsmassa's die naar de vallei duwen, presenteren zich kilometerslang subliem in een panorama dat moeilijk in woorden is te vatten en zeker niet in één foto. Katla en Eyjafjallajökull, je weet wel... die met de as!

We volgen het pad langs de bergkam de vallei in. Het slingert door ravijnen, klimt weer naar sensationele uitzichtpunten voordat we na 7 uur aankomen op onze bestemming aan het einde van het gletsjermeer bij Sólheimajökull. Moe, maar vol overweldigende indrukken.

N64 57.874 W15 09.199

Terwijl we de auto's parkeren en de oude houten brug oversteken, beginnen we aan een avontuur in het verleden.

Helaas had het weerbericht gelijk. De wolken hangen laag hier in Vik en het regent. Ook voor de komende dagen ziet het er niet beter uit. Ons doel om de top te beklimmen verdwijnt in de verte. In het oosten van het eiland is het beter. Laten we daarheen gaan, want er is onderweg genoeg te doen en te zien. Onze twee Mink campers zijn altijd bij ons. Twee stijlvolle caravans om in te slapen en te koken. Praktisch minimalisme met een hoog comfortniveau in een ruime ambiance.

Een warm bad is altijd een goed idee. We stoppen bij de hot tubs in Hoffell. Onze "ijsbreker" Geertje, zoals ze in de titel van haar nieuwe boek wordt genoemd, gaat ook graag ijsbaden in de gletsjerlagune... alleen. S Avonds luisteren we liever in de warme keuken naar haar verhalen over haar oversteek door Groenland.

Op de gravelweg van de Faxipas is het landschap in het avondlicht opnieuw gigantisch. We rollen Wilderness Camp binnen, helemaal in de wolken.

In de liefdevol gerestaureerde boerderij leren we over het verleden van het dorp en zijn vroegere bewoners. In een klein museum onder onze historische slaapzaal leren we veel over het leven van de mensen die op deze plek in de buurt van de IJslandse hooglanden woonden. Elk detail op het terrein is nagemaakt in de oorspronkelijke stijl, zodat je voortdurend op ontdekkingsreis bent.

Tijdens een korte wandeling in de vallei met 15 indrukwekkende watervallen hebben we op een gegeven moment ook de mogelijkheid om een traditionele kabelbaan over de rivier de Jökulsá te nemen. Maximaal twee personen kunnen dit avontuur aangaan en in de houten kist klimmen.

Na een broodnodige wasbeurt bij een plaatselijke wasstraat in Egilsstaðir brengt onze reis ons naar de Vatnsskarð eystra bergpas in het mooiste weer, waar we heerlijke Trek'n eat maaltijden bereiden in onze camperkeuken. Helaas weet Thor onze bergbeklimming in het zuiden van het eiland te verhinderen.

Bakkagerði

Het wandeleldorado van het oosten. Of het nu gaat om 5-daagse trektochten of dagwandelingen, hier is voor elk wat wils.

IJslands is de oorspronkelijke taal van alle Scandinavische landen. IJslanders ontwikkelen zelf liever humoristische woorden voor vreemde woorden, anglicismen en nieuwe termen.

Als Micha de omgeving wil verkennen of op zoek gaat naar walvissen, stuurt hij zijn drone niet de lucht in. IJslanders noemen dit 'fjarfluga', wat een langeafstandsvlieger betekent of 'flygildi', het kleine vliegtuigje." De dronevertaling is nog mooier: "vélfygli", de "kleine machinevogel". "Facebook wordt "Fratzenbuch" of "Fressenverzeichniss" genoemd. Met zo'n woordenschat is het niet verwonderlijk dat mensen in elfen geloven.

Het elfenkasteel in Bakkager∂i, een centrale rotspunt in de buurt van de camping, is de zetel van de elfenkoningin van IJsland. Het heiligste wat IJsland te bieden heeft op het gebied van "elfen", zeg maar.

We zitten vijf minuten in stilte en aanschouwen het ongelooflijk mooie landschap. Sneeuw en ijs domineren de bergtoppen. Deze keer zonder de nerveuze blik op onze weerapp. Zijn we al iets verder?

Maar Bakkager∂i heeft meer te bieden. We zien papegaaiduikers hun nesten bouwen en zijn getuige van de geboorte van een lammetje. "Het is lammetjestijd," zegt onze herbergier Vi∂∂i. "Vannacht zijn er 22 jonge schapen geboren."

Elfen, Thor, weerapps, het lijkt wel een spreuk. Er is geen weerraam voor een bergbeklimming. Dus rijden we in overleg met de gidsen door naar Mývatn, een meer dat bekend staat om zijn muggen "Mý" en gelegen is in het tektonisch zeer actieve Krafla vulkaanstelsel.

Terwijl we naar beneden klimmen in Grjotagja, een grot met een warmwaterbron, ontvangen we een bericht in onze taakgroep "Hnukùr". Er is een weervenster over twee dagen. Het is niet overvloedig, maar zou voldoende moeten zijn voor een veilige beklimming van "Hnukùr", zoals Hvannadalshnúkur liefkozend wordt afgekort.

Top gelukzaligheid

Hvannadalshnúkur ligt in het Skaftafell National Park en is onderdeel van de Öræfajökull gletsjer, die deel uitmaakt van Vatnajökull.

Het team splitst zich op. Eén groep wil de top bereiken op toerski's, terwijl alle anderen om 4.00 uur hun bergschoenen aantrekken.

Instructies en waardevolle tips werden de avond ervoor gegeven door onze gids Matteo. Inmiddels beseft iedereen dat deze tocht "serious business" is, zoals onze vriend Björgvin graag zegt als het menens wordt. Als voormalig gids die zo'n 40 keer op de top heeft gestaan, weet hij waar hij het over heeft. Hij vergezelt ons in het "Ski"-team.

Emma wil met ons meegaan naar het "point of no return" en daar beslissen of ze genoeg vertrouwen heeft om verder te gaan. Het is ongeveer 700 meter boven zeeniveau en vanaf daar gaan we verder over sneeuw en ijs.

Tot die tijd verloopt alles vlekkeloos en bevinden we ons voornamelijk in motregen en mist. Ziet ons geadverteerde weervenster er zo uit? De scepsis breidt zich uit. Niet dat we het niet halen, maar dat we uiteindelijk niets van de bergen zullen kunnen zien.

Deze twijfels worden weggenomen op 1.000 meter hoogte. We breken door het wolkendek en gaan in touwteams verder, meestal in de zon. Met stijgijzers, ijsbijlen en onze alpenhoorn gaan we in drie groepen verder richting de top. Er zijn slechts een paar pauzes op plaatsen waar spleten onwaarschijnlijk zijn. We gebruiken de pauzes om te eten, drinken en kort uit te rusten.

Het stuk naar de rand van de caldera is mentaal het moeilijkste deel van de route. Nieuwe obstakels in de vorm van heuveltoppen blijven zich in golven opstapelen voordat je uit kunt kijken over de krater met een diameter van vijf kilometer.

"Waar is die vulkaan nu?" vraagt Gunnar, die even daarvoor tot zijn middel in een gletsjerspleet had gehangen. Hij brak door het dunne laagje sneeuw, dat hem gelukkig op zijn plaats hield en voorkwam dat hij dieper de kloof in zou glijden. Zijn teamgenoten helpen hem er weer uit te klimmen.

"Je staat midden in een vulkaan," zegt Geertje tegen hem, die zich in dit ijzige landschap in Groenland waant.

Een paar meter voor ons is Björgvin verrast en geamuseerd door de aanblik van Doug. Hij knielt voor zijn rugzak en schuift voedselvoorraden rechtstreeks in zijn etensbak. De man met de hamer moet op bezoek zijn geweest. Daarna vervolgt hij gesterkt zijn weg. Gelukkig hebben we allemaal genoeg proviand bij ons. ieder van ons verbrandt 4 tot 5.000 cal op deze tocht.

Emma verzet zich goed. Ze is moe en haar benen zijn zwaar, maar ze vecht door. Met repen, elektrolyten, motivatie en knuffels.

Matthias plakt de alpenhoorn aan elkaar op de top. Slierterige wolken geven en nemen het uitzicht weg. Waarom hebben we het weer bij ons?

Matthias herinnert zich de 100e verjaardag van Finland toen we de alpenhoorn voor het eerst naar Halti brachten, het hoogste punt van Finland. We stuurden een groet vanuit de Alpen naar het land. Sindsdien is het een mascotte en teamspeler geworden. Het is een symbool van uitgestrektheid, saamhorigheid maar ook van inspanning. "Het duurde niet lang voordat ik geen plezier meer had met het ding op
mijn rug," zegt hij met een knipoog.

Iedereen heeft plezier met het blazen op de hoorn, vandaag zeker ter ere van Thor, de god van de donder, die ook het beste met ons voorheeft op onze zeer lange weg naar beneden. Team Ski racet vooruit. Zonder touw jagen ze bocht na bocht over de gletsjerspleten. Gelukkig vallen ze er niet in. Na in totaal 14 uur liggen we onderaan weer in elkaars armen. Iedereen is gezond maar moe! We zullen waarschijnlijk nog een paar dagen nodig hebben om bij te komen en de actie te verwerken, en sommigen van ons zullen waarschijnlijk ook weer bergafwaarts moeten kunnen lopen vanwege hun pijnlijke spieren.